بسیاری تصور می‌کنند که سوخت و سیستم سوخت‌رسانی مهم‌ترین سیستم برای حرکت خودرو هستند. اما باید توجه داشت که برق نیز نقش مهمی در عملکرد خودرو دارد. برق باعث اشتعال سوخت در موتور، روشن شدن خودرو و کارکرد بسیاری از آپشن‌های خودرو می‌شود. به همین دلیل، سیستم برق‌رسانی خودرو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. قطعات برقی خودرو را می‌توان بر اساس نقشی که ایفا می‌کنند به دو دسته تقسیم کرد؛ قطعاتی که برق مصرف می‌کنند و قطعاتی که وظیفه تأمین برق را بر عهده دارند .قطعات مصرف‌کننده برق مانند انژکتور، کامپیوتر و چراغ‌ها از برق برای کار خود استفاده می‌کنند. قطعات تأمین‌کننده برق مانند باتری، دینام و استارت وظیفه تأمین برق مورد نیاز قطعات مصرف‌کننده را بر عهده دارند. فیوز ماشین نیز یکی دیگر از قطعات سیستم برقی آن است که اکنون قصد بررسی کاربرد و علائم خرابی آن را داریم.
فیوز خودرو چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
فیوزها قطعاتی در مدارهای الکتریکی خودرو هستند که برای محافظت از سیم‌ها و سایر اجزای الکتریکی خودرو در برابر جریان بیش از حد برق استفاده می‌شوند. فیوزها از دو تیغه فلزی تشکیل می‌شوند که با یک اتصال پلاستیکی و سیم رسانای درون آن به هم وصلند. این سیم رسانا از جنس سیم لحیم است و مقاومت بالایی ندارد. بنابراین در صورت بالا رفتن جریان و افزایش دما ذوب شده و اتصال تیغه‌ها قطع می‌شود. این کار باعث قطع شدن جریان و محافظت از سیم‌ها و سایر اجزای الکتریکی خواهد شد. درنتیجه فیوز خودرو یک قطعه الکتریکی کوچک است که از آسیب دیدن سیم‌ها و سایر اجزای الکتریکی جلوگیری می‌کند.
محل قرار گرفتن فیوز خودرو
فیوزها در خودروها معمولاً در دو پنل قرار دارند:
• پنل نزدیک به موتور: این پنل فیوزهای پمپ بنزین، پمپ فن رادیاتور، ترمز ضد قفل و ECU را در خود جای داده است.
• پنل نزدیک به داشبورد: این پنل فیوز سوئیچ و قطعات و اجزای برقی درون کابین را در خود جای داده است.
فیوزها را باید به صورت دوره‌ای چک کرد تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود.
انواع فیوزها خودرو
فیوزها در انواع مختلفی در خودروها استفاده می‌شوند. برخی از انواع رایج فیوزهای خودرو عبارتند از:
• فیوزهای مینیاتوری: این نوع فیوزها رایج‌ترین نوع فیوز در خودروها هستند. آنها معمولاً در یک جعبه فیوز در زیر داشبورد یا در محفظه موتور خودرو قرار می‌گیرند.
• فیوزهای رول: این نوع فیوزها معمولاً برای محافظت از مدارهای کوچکتر در خودروها استفاده می‌شوند. آنها معمولاً در داخل بلوک‌های فیوز در نزدیکی اجزای الکتریکی قرار می‌گیرند که از آنها محافظت می‌کنند.
• فیوزهای مینیاتوری قابل تنظیم: این نوع فیوزها برای محافظت از مدارهای که ممکن است جریان متفاوتی داشته باشند استفاده می‌شوند. آنها معمولاً در مدارهایی که ممکن است تجهیزات اضافی یا آپشنال به آنها اضافه شود استفاده می‌شوند.
فیوزها معمولاً با یک شماره یا کد رنگی مشخص می‌شوند که جریان مجاز آن را نشان می‌دهد. برای مثال، یک فیوز با شماره ۱۰ آمپر می‌تواند جریانی تا ۱۰ آمپر را تحمل کند. اگر جریان از این مقدار بیشتر شود، فیوز می‌سوزد و مدار را قطع می‌کند.
رنگ‌های مختلف فیوز خودرو
رنگ‌های مختلف فیوز خودرو معمولاً به شرح زیر هستند:
• فیوزهای با رنگ قرمز: این فیوزها جریان‌های بالا و مدارهای اصلی خودرو را محافظت می‌کنند.
• فیوزهای با رنگ زرد: این فیوزها جریان‌های متوسط و مدارهای فرعی خودرو را محافظت می‌کنند.
• فیوزهای با رنگ آبی: این فیوزها جریان‌های کم و مدارهای کوچک خودرو را محافظت می‌کنند.
البته این رنگ‌ها ممکن است در بین تولیدکنندگان مختلف خودرو متفاوت باشد. بنابراین، بهتر است برای اطمینان از جریان مجاز فیوز، به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید.
کاربرد فیوز خودرو
فیوز ماشین کاربردهای مختلفی دارد، از جمله:
• محافظت از سیم‌ها و سایر اجزای الکتریکی در برابر جریان بیش از حد
• جلوگیری از آتش‌سوزی در خودرو
• جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی خودرو
فیوزهای خودرو باید به طور منظم بررسی شوند تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود. اگر فیوز سوخته است، باید با یک فیوز جدید جایگزین شود.
دلایل سوختن فیوز خودرو
فیوز خودرو معمولاً در اثر جریان بیش از حد می‌سوزد. جریان بیش از حد می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
اتصال کوتاه
اتصال کوتاه زمانی رخ می‌دهد که دو سیم در مدار به یکدیگر اتصال پیدا کنند. این اتصال باعث می‌شود که جریان زیادی از مدار عبور کند و فیوز را بسوزاند.
اضافه بار
اضافه بار زمانی رخ می‌دهد که بیش از حد جریان از یک مدار عبور کند. این اتفاق می‌تواند در اثر روشن کردن بیش از حد لوازم برقی در یک زمان یا استفاده از لوازم برقی غیر استاندارد رخ دهد.
خرابی اجزای الکتریکی
خرابی اجزای الکتریکی مانند سیم‌ها، سوکت‌ها و موتورها نیز می‌تواند باعث جریان بیش از حد و سوختن فیوز شود.
سایر دلایل احتمالی سوختن فیوز خودرو عبارتند از:
• استفاده از فیوز غیر استاندارد یا بی‌کیفیت
• نصب نادرست فیوز
• خرابی جعبه فیوز
البته باید گفت فیوز از قطعات مصرفی خودرو است که در فواصل زمانی مشخص نیاز به بررسی دارد.
علائم خرابی فیوز خودرو
علائم خرابی فیوز خودرو عبارتند از:
• عدم کارکرد یک یا چند وسیله الکتریکی در خودرو
• بوی سوختگی در خودرو
• داغ شدن بیش از حد سیم‌ها
اگر یکی از این علائم را مشاهده کردید، ممکن است فیوز خودرو مشکل داشته باشد. برای عیب یابی فیوز خودرو، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. جعبه فیوز خودرو را پیدا کنید.
2. فیوز مربوطه را شناسایی کنید.
3. فیوز را از جای خود خارج کنید.
4. با استفاده از یک مولتی متر یا چراغ آزمایش، جریان عبوری از فیوز را بررسی کنید.
اگر جریان عبوری از فیوز صفر باشد، فیوز سوخته است و باید با یک فیوز جدید جایگزین شود.
نحوه تعویض فیوز خودرو
پس اینکه اطمینان پیدا کردید که فیوز خودرو سوخته است، برای تعویض فیوز ماشین، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. جعبه فیوز خودرو را پیدا کنید.
2. فیوز سوخته را شناسایی کنید.
3. فیوز جدید را با جریان مجاز مشابه فیوز سوخته انتخاب کنید.
4. فیوز جدید را در جای فیوز سوخته قرار دهید.
5. جعبه فیوز را ببندید.
البته اگر انجام این مراحل برای شما مشکل است یا تشخیص اینکه آیا فیوز سوخته است یا خیر، می‌توانید از مکانیک برای تشخیص و انجام کار کمک بگیرید. درصورتی که خود تصمیم به تعویض خودرو دارید، به این نکات ایمنی در تعویض فیوز خودرو دقت کتید:
• قبل از تعویض فیوز، مطمئن شوید که خودرو خاموش است.
• از دستکش عایق برای جلوگیری از برق گرفتگی استفاده کنید.
• فیوز جدید را با جریان مجاز مشابه فیوز سوخته انتخاب کنید.
• فیوز جدید را به درستی در جای فیوز سوخته قرار دهید.
ضمن اینکه فیوزهای خودرو را می‌توانید از فروشگاه‌های لوازم یدکی خودرو خریداری کنید. هنگام خرید فیوز، جریان مجاز مورد نیاز را بررسی کنید و فیوز مناسب خودروی خود را تهیه نمایید. بررسی‌های لازم را در دفترچه راهنمای خودرو یا در اینترنت انجام دهید و اگر به نتیجه نرسیدید از مشاور فروش یا مکانیک( فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو) کمک بگیرید.
سخن پایانی
نکته نهایی اینکه ممکن است کار نکردن یکی از قطعات برقی خودرو مرتبط با فیوز باشد. درواقع اگر فیوز مربوط به یک قطعه برقی بسوزد، آن قطعه برقی کار نخواهد کرد. برای مثال، اگر فیوز مربوط به چراغ جلو بسوزد، چراغ جلو کار نخواهد کرد. یا اگر فیوز مربوط به استارت بسوزد، استارت کار نخواهد کرد. بنابراین، اگر متوجه شدید که یکی از قطعات برقی خودرو کار نمی‌کند، یکی از دلایل احتمالی آن می‌تواند سوختن فیوز مربوط به آن قطعه باشد.
0 نظرات